vraag & antwoord
Je bedrijf is verkocht – nu begint pas het echte avontuur
De handtekening is gezet, de champagne is opgetrokken, en de felicitaties stromen binnen. Je hebt je levenswerk verkocht – waarschijnlijk voor een bedrag dat je vroeger alleen in je stoutste dromen durfde te noemen. Maar nu, een paar weken later, voel je een vreemde leegte. De telefoon staat niet meer roodgloeiend, je agenda is plotseling leeg, en die rush van het dagelijkse ondernemen? Die is weg.
Welkom in je nieuwe levensfase. Een fase die net zo spannend, uitdagend en bepalend kan zijn als de ondernemersperiode die je achter je laat. Want wat doe je nu eigenlijk? Hoe vul je al die vrijgekomen tijd? En nog belangrijker: hoe zorg je ervoor dat dat geld dat je net hebt verdiend ook daadwerkelijk voor je gaat werken?
Boek bekijken
Het vreemde gevoel van plotselinge vrijheid
Je bent niet de eerste ondernemer die zich afvraagt: wat ga ik nu doen met al die tijd? Veel ondernemers ontdekken dat ze plotseling veel tijd overhebben die vroeger naar het bedrijf en het ondernemen ging, en worstelen met de vraag hoe ze die nieuwe dagelijks leven gaan invullen.
Deze overgang is groter dan je denkt. De overgang van een fysiek bedrijf naar een vermogensbron waaruit inkomsten komen, is behoorlijk groot. Je gaat van 'maken' naar 'hebben', van actief ondernemen naar... ja, naar wat eigenlijk?
Geef jezelf tijd om te wennen. Tijdens het proces van de overdracht en het sluiten van de deal ga je als ondernemer door een rollercoaster; neem dan ook na het ontvangen van de verkoopopbrengst geen impulsieve beslissingen en zet het geld een poosje opzij. Deze raad klinkt misschien saai, maar is goud waard. Te veel ex-ondernemers storten zich direct in nieuwe avonturen of maken overhaaste beslissingen waar ze later spijt van krijgen.
Je geld laten werken: van ondernemer naar investeerder
Nu het geld op je rekening staat, wordt het tijd voor een cruciale verschuiving in je denken. Voortzetting van het vermogen is heel wat anders dan de voortzetting van een bedrijf, zo ontdekken ondernemers nadat zij hun bedrijf hebben verkocht. Na de verkoop van een bedrijf zijn er zoveel zaken te regelen, de meeste ondernemers realiseren zich dat niet. Het vermogen is vaak onbekend terrein. Daarin rust geven is onbetaalbaar.
De realiteit is dat vroeger de mogelijkheid was om te rentenieren – dat het rendement op je vermogen voldoende is om van te leven. Maar die tijden zijn voorbij, als het om sparen gaat. Met de huidige rentes en inflatie moet je slimmer omgaan met je vermogen.
Boek bekijken
Een financieel plan dat echt werkt
De bank ziet een grote behoefte aan inzicht in de financiële mogelijkheden na de verkoop. Bij bedrijfsverkoop kan het gaan om flinke bedragen, tegelijkertijd is het niet vanzelfsprekend dat de ondernemer van het vruchtgebruik – het rendement op het vermogen – kan leven. Het maakt natuurlijk veel verschil of er na de verkoop twee miljoen of tien miljoen euro in de bv belandt.
Een voorbeeld: stel dat een ondernemer van 55 jaar voorheen een jaarinkomen had van 100.000 euro, en nu hij meer vrije tijd krijgt voortaan 150.000 euro per jaar wil kunnen besteden. Dat betekent dat hij 25 jaar lang bruto ruim 200.000 euro per jaar uit zijn vennootschap nodig heeft, opgeteld ruim 5 miljoen euro.
De sleutel ligt in een doordacht vermogensplan. Zo'n plan geeft inzicht in de haalbaarheid van doelen en wensen. De ondernemer weet welke stappen hij kan zetten om zijn financiële situatie zodanig in te richten dat de doelen behaald worden. Bijvoorbeeld door een deel van het geld opzij te zetten voor levensonderhoud en een ander deel te beleggen voor lange termijn in een goed gespreide beleggingsportefeuille.
Boek bekijken
Nieuwe energie vinden: blijven investeren in je passie
Veel ex-ondernemers ontdekken dat ze hun ondernemershart niet kunnen stilzetten. Wil de ondernemer nog een deel investeren, bijvoorbeeld in startende ondernemingen of in vastgoed? Private banker Van Gurp merkt dat veel ondernemers die gestopt zijn met hun bedrijf graag op deze manier actief blijven. Zo begeleidt hij een klant die in een oud kantoorpand appartementen ontwikkelt en ook verschillende oud-ondernemers die in het buitenland vastgoed aankopen.
Kijk naar Simone Brummelhuis, die na de verkoop van Iens.nl een nieuwe missie vond: Na de verkoop wist ik dat ik in de volgende generatie wilde investeren. Iens is ook ooit gegroeid door het vermogen van andere ondernemers. Ze stapt in een fonds met andere vrouwelijke investeerders, speciaal voor vrouwelijke ondernemers.
Of denk aan ondernemers die nog niet verkocht hebben maar al bezig zijn om een nieuw project te starten. Ze willen graag met ondernemen bezig blijven. Andere, meestal oudere ondernemers zetten graag een stap terug en willen van de opbrengst gaan genieten.
e-book bekijken
SPOTLIGHT: Monique Delsink
De emotionele kant: loslaten en opnieuw beginnen
Wat ook de reden is voor de voorgenomen verkoop, het dwingt de ondernemer na te denken over de toekomst. Dat kan overweldigend zijn. Na jarenlang bouwen aan een bedrijf volgt de afronding. Of de onderneming nu wordt overgedragen aan een derde of aan de kinderen. Tegelijk speelt de vraag hoe het leven na de zaak eruitziet. Kun je stoppen met werken? Ga je reizen of start je weer een nieuwe onderneming?
De waarheid is dat je een rouwproces doormaakt. Je rouwt om je 'baby', om je identiteit als ondernemer, om de dagelijkse adrenaline van het leiden van een bedrijf. En dat is normaal. Geef jezelf de ruimte om dit proces te doorlopen.
Sommige vragen die je jezelf kunt stellen: Is het ook goed mogelijk dat je genoeg hebt van het ondernemen en je tijd wil maken voor andere bezigheden. Al dat niet met de opbrengst uit de bedrijfsverkoop kun je ervoor kiezen om achter je passies aan te gaan. Als je jouw bedrijf hebt verkocht kun je je focussen op jouw hobby's, kun je gaan reizen, heb je tijd voor familie en vrienden of kan je vrijwilligerswerk gaan doen. Al met al, tijd voor zaken waar je tijdens jouw ondernemerschap mogelijk niet aan toe bent gekomen.
Boek bekijken
Praktische eerste stappen
Waar begin je nu concreet mee? Hier zijn je eerste stappen:
1. Maak een inventarisatie van je nieuwe situatie
Wat zijn je maandelijkse uitgaven? Wat wil je kunnen besteden? Probeer dan ook in overleg met jouw belastingadviseur een financiële planning op te stellen inclusief eventuele andere zaken die je privé hebt geregeld. Zoals ontvangen huur van eigen onroerend goed, eventuele afgesloten lijfrenten en bestaande pensioenrechten uit de tijd dat je nog in loondienst werkte.
2. Geef jezelf een 'sabbatical'
Neem bewust een paar maanden de tijd om na te denken. Reis, lees, ontspan. Je hebt jarenlang keihard gewerkt – je hebt rust verdiend.
3. Zoek professionele begeleiding
Overleg liefst in een vroeg stadium over vermogensstructurering en de verkoop van de onderneming. Het belang daarvan wordt nogal eens onderschat. Breng je een aantal zaken vóór de verkoop in kaart, dan kun je meteen al bepalen of de verkoopprijs hoog genoeg is om van te leven en hoeveel je overhoudt voor andere zaken.
Je nieuwe hoofdstuk schrijven
De verkoop van je bedrijf is geen eindpunt – het is een nieuw begin. Klanten hebben behoefte aan inzicht, willen weten wat de financiële mogelijkheden zijn nadat ze met hun onderneming zijn gestopt. Zeker omdat het na verkoop vaak nog lang geen tijd is voor pensioen. De gemiddelde leeftijd waarop een ondernemer zijn bedrijf verkoopt daalt al jaren.
Je hebt nu drie kostbare dingen die veel mensen niet hebben: tijd, geld en ervaring. De vraag is: hoe ga je deze inzetten? Ga je investeren in nieuwe ondernemers? Ga je je tijd besteden aan een goede zaak? Of kies je voor een combinatie van genieten en blijven bijdragen?
Wat je ook kiest, maak het bewust. Wat je doet na de verkoop van je bedrijf is volledig aan jou! Je volgende stappen zijn afhankelijk van je levensfase, de opbrengst van de verkoop en de afspraken die je met de koper van jouw onderneming hebt gemaakt.
Het mooiste is dat je nu echt vrij bent om te kiezen wat je wilt. Voor het eerst in lange tijd hoef je geen compromissen te sluiten met klanten, leveranciers of investeerders. Je kunt eindelijk dat project oppakken waar je altijd van droomde, die reis maken die je uitstelde, of gewoon meer tijd doorbrengen met de mensen die je belangrijk vindt.
Je nieuwe avontuur begint nu. Wat ga jij ermee doen?